FARKLI AİLE TUTUMLARI

Genelde 5 türlü aile tutumu vardır.

1- Hoşgörülü aile tutumları.

2- Koruyucu aile tutumları.

3- İlgisiz aile tutumları.

4- Aşırı baskıcı aile tutumları.

5- Reddetme

1-Hoşgörülü aile tutumlar

Hoşgörü her şeyi beğenmek, onaylamak değil, güzel olanı fark etmek ve teşvik etmektir. Aile ve toplum tarafından beğenilen takdir edilen davranışlarını aferin diyerek cesaretlendirmek, başını okşayıp sevmek, hatalalı davranışlarında hemen  ceza vermek yerine hatalı davranışlarının doğrusunu anlatmak ve  güzel davranışlarını ödüllendirerek teşvik etmek dengeli bir hoşgörü olarak yetelidir.

Sevgi ve ilgiden yoksun büyütmek kadar aşırı sevgiye boğmak ölçüsüz hoşgörü göstermek de faydadan çok zarar getiren bir aile tutumudur.

Çocukları aile içi etkinliklere ortak etmek, (sofra kurma ve kaldırma, dağıttığı oyuncaklarını toplayıp düzenlemede, küçük kardeşlerinin bakımında) sorumluluk duygusu kazanmasını ve mutlu olmasını sağlar.

Aşırı hoşgörü dengeli eğitimi sakatlar. Azı karar, çoğu zarar dır.

2- Koruyucu Aile Tutumları

Anne, baba ve aile bireylerinin çocuklarını aşırı korumaları korumaları onları lüzumundan fazla kontrol altında tutmaları ve gereksiz özen göstermeleri,  aşırı duygusallık, çabuk   kırılganlık ve   zayıf iradeli  mutsuz kişilikler oluşturur.

3- İlgisiz  Aile Tutumları

1 ve 2 numaralı tutumların tam tersi olarak uygulanan bir aile tutumudur. Bu tip ailede anne ve baba çocuklarına kayıtsızdırlar. Denetimden tamamen uzak kalan bu çocuklar sevgiden uzak itilmiş, öfkeli, olumsuz davranışları olan ve fırsat buldukça kendini ispat etmeye  çalışan yetişkinler olurlar.

4- Aşırı Baskıcı Aile Tutumları 

Katı disiplin kuralları içinde, baskıcı ve aşırı otoriter bir çevrede yetişen çocuklar belki anne ve babaları yanında sessiz, uslu, nazik ve dürüst olabilirler. Fakat bu tutum onların kişiliğini zedeleyen yanlış bir tutumdur. Küskün, çekingen, sinsi ve çok kolay tesir altıda kalan, karasız, dengesiz, aşırı hassas, beden ve ruh sağlığı bozuk bireyler olurlar. Yetişkinlik dönemlerinde aşağılık duygusu içinde kıvranan, hiç bir guruba intibak edemeyen kızgın, kırgın ve asi olurlar. Suç işleyen çocukların hayatları incelendiğinde böyle tutumlar sergileyen ailelere mensup oldukları saptanmıştır.

Aile düzenini temin edecek olan vazgeçilmez kuralları tespit edip bunları onların anlayacağı bir dilde söylemek, kararlılıkla takip edip yerleşmesini temin etmek, gerektiğinde esaslardan taviz vermeden esnek olabilmek, Kuralları sık sık değiştirmemek, yasaklanan davranışların alternatiflerini göstererek bazı vazgeçilmez yasakların haricinde onları hür bırakmak doğru bir davranış olur.

Mesela evin salonunda oyun oynayarak ortalığı dağıtan bir çocuğa bunu yasaklayabiliriz. Fakat oyun oynamak onun en doğal hakkı olduğunun bilinciyle davranıp kendi odasında veya evin başka bir bölümünde istediği gibi oynayabileceğini söylemek çocuğu rahatlatır.

5- REDDEDİCİ AİLE TUTUMLARI 

ÇOCUKLAR kabul edildiğini anladığı ve bunu hissedip, inandığı zaman arkadaş canlısı, dengeli ve mutlu olurlar. Aksi takdirde eğitiminde nasıl bir metot uygulayacağınızı tayin edemezsiniz ve seçtiğiniz metot fayda yerine zarar verebilir. Bir hastanın tedavisinde takip edilecek yolun tayini için nasıl bir tespit çalışması yapılıp o verilere göre tedavi şekli seçilir ve şifa ondan sonra beklenirse, eğitimde de başarı ancak doğru bir ön çalışmayla olumlu sonuç verir. Yoksa tedaviden netice alınamadığı gibi Eğitimde de başarı beklenemez. Bunun için gereken gözlemlerin yapılması gereklidir.

LOHUSALIKTA BEBEĞİ REDDETME SENDROMU

Doğumla birlikte, anne ve bebek beraberliği de doğar. Daha önce hiç tadılmayan ve yaşanmayan olaylar silsilesi başlar. Bu dönemde bebek en çok annesine ihtiyaç duyar. Bunu takiben annelerde bazı korkular da ortaya çıkar; "Bebeğime yetebilir miyim? Yanlış bir şey yapar mıyım? Bu süreç hayatıma neler getirecek, neler götürecek? Sorun yaşar mıyım? Sorunlar karşısında çaresiz kalır mıyım? Bebeğime bakabilir miyim?" gibi... Bu nedenle doğum sonrası anne; sürekli bir hoşnutsuzluk, mutlu olamama, uyku ve beslenme sorunları, yoğun kızgınlık, endişe ve kaygı gibi duygusal gel git durumları yaşayabilir. Kimi annelerde ise sorunların boyutlarının büyüdüğü, bebeğini emzirmekten kaçtığı ve hatta onu reddettiği bile görülebilir. Oysa anne-bebek arasında en sağlıklı iletişim, emzirme sırasında kurulur. Eğer annenin bebeğini emzirmekten kaçınma hali uzun sürerse, bebek de bir daha anneyi istemeyebilir. Bunun sonucunda ise anne, bebeğini zamansız dünyaya getirdiğini ve ona bakamayacağını düşünebilir. Çalışan bir kadın ise doğumla birlikte iş hayatından uzaklaştığında, kendini değersiz hissedebilir. Bu endişeler ileri yaş hamileliklerinde daha yoğun yaşanır. Eğer anne, bebeği için yetersizlik hissi duyuyorsa bu normal kabul edilebilir. Bu süre bir aydan daha uzun sürerse mutlaka bir uzmanın yardımı alınmalıdır.

KAYNAKÇA: Dr. Şenay ÇELİK